Rola sołtysów we współczesnych społecznościach wiejskich

Tytuł Rola sołtysów we współczesnych społecznościach wiejskich Podtytuł Płeć jako czynnik różnicujący kapitał społeczny Autor Ilona Matysiak Język polski Wydawnictwo Scholar ISBN 978-83-7383-614-3 Rok wydania 2014 Warszawa Wydanie 1 liczba stron 240 Format pdf Spis treści Wprowadzenie   9
1. Specyfika społeczności wiejskich w Polsce 13
1.1. Wiejskość i obszary wiejskie a społeczności wiejskie  13
1.2. Charakterystyka społeczno-zawodowa mieszkańców wsi 14
1.3. Historyczne uwarunkowania zróżnicowań środowisk wiejskich w Polsce 19
1.4. Współczesne zróżnicowania środowisk wiejskich w Polsce 22
1.5. Kapitał społeczny w środowiskach wiejskich w Polsce 23
1.5.1. Tradycje współpracy społeczno-gospodarczej  25
1.5.2. Tradycje zrzeszeniowe 28
1.5.3. Kapitał społeczny we współczesnych środowiskach wiejskich  31
1.5.4. Przestrzenne zróżnicowania kapitału społecznego polskiej wsi 34
1.6. Role społeczne kobiet i panów w środowiskach wiejskich w Polsce  36
1.6.1. Role w gospodarstwie domowym i rolnym w ujęciu historycznym 37
1.6.2. Aktywność społeczna i polityczna pań wiejskich w ujęciu
historycznym  39
1.6.3. Role społeczne kobiet i mężczyzn we współczesnych środowiskach
Wiejskich 43
1.7. Podsumowanie 46
2. Mechanizmy rekrutacji elit w środowiskach wiejskich  48
2.1. Mechanizmy rekrutacji lokalnych elit politycznych  48
2.1.1. Rekrutacja polityczna a koncepcja kapitału społecznego  49
2.2. Kobiety w lokalnych elitach politycznych  50
2.2.1. Konsekwencje występowaniu kobiet w polityce  54
2.3. Elity w środowiskach wiejskich 57
2.4. Funkcja sołtysa w społeczności wiejskiej – rys historyczny  60
2.4.1. Funkcja sołtysa w społeczeństwie stanowym  60
2.4.2. Samorząd wiejski w okresie zaborów 62
2.4.3. Funkcja sołtysa w II Rzeczypospolitej  63
2.4.4. Funkcja sołtysa w okresie PRL  65
2.5. Uwarunkowania prawno-instytucjonalne funkcji sołtysa po 1989 r. 67
2.5.1. Sołectwo jako jednostka pomocnicza gminy  68
2.5.2. Sołtys jako instytucja samorządu wiejskiego  70
2.5.3. Fundusz sołecki  71
2.6. Kobiety w samorządzie wiejskim przed 1989 r. 74
2.7. Kobiety wśród sołtysów po 1989 r. 79
2.8. Podsumowanie 84
3. Metodologia badań empirycznych 85
3.1. Pytania badawcze i hipotezy  85
3.2. Metody badawcze  88
3.2.1. Analiza treści  91
3.2.2. Badanie sondażowe 93
3.2.3. Wielokrotne studium przypadku 95
3.3. Sposób prezentacji wyników 101
4. Rola sołtysa na podstawie zgłoszeń do konkursu Sołtys Roku 103
4.1. Charakterystyka społeczno-demograficzna sołtysów i sołtysek 103
4.2. Sołtysi i sołtyski w lokalnych strukturach i sieciach współpracy 108
4.3. Przedsięwzięcia wykonywane przez sołtysów i sołtyski 116
4.4. Rola sołtysa w świetle analizy zgłoszeń, a także opinii laureatów i laureatek 121
4.5. Okoliczności obejmowania funkcji sołtysa poprzez kobiety i panów 125
4.6. Podsumowanie 127
5. Determinanty obejmowania funkcji sołtysa poprzez kobiety i mężczyzn –
wymiar jednostkowy 130
5.1. Podstawowe charakterystyki badanych sołtysów i sołtysek 130
5.2. Zasoby społeczne kobiet i panów obejmujących funkcję sołtysa 134
5.2.1. Kapitał kulturowy 134
5.2.2. Źródła utrzymania i doświadczenie zawodowe 136
5.2.3. Zaangażowanie społeczne 139
5.2.4. Pochodzenie – miejscowi i przybysze 143
5.2.5. Rodzina jako zasób sprzyjający zaangażowaniu społecznemu 146
5.3. Motywy towarzyszące obejmowaniu funkcji sołtysa 149
5.4. Podsumowanie 153
6. Determinanty obejmowania funkcji sołtysa poprzez kobiety i panów –
wymiar strukturalny i kontekstowy 157
6.1. Społeczna percepcja funkcji sołtysa 157
6.1.1. Funkcja sołtysa jako obiekt rywalizacji 157
6.1.2. Pozycja sołtysa w strukturach samorządu lokalnego 160
6.1.3. Wymogi społeczne wobec sołtysa 162
6.2. Środowisko lokalne jako kontekst obejmowania funkcji sołtysa przez
kobiety 166
6.2.1. Czynniki przestrzennego zróżnicowania udziału kobiet
wśród sołtysów 166
6.2.2. Występowanie pań w lokalnej sferze publicznej 176
6.2.3. Typy struktur i organizacji lokalnych 180
6.2.4. Wzory aktywności zawodowej 182
6.3. Podsumowanie 183
7. Aktywność sołtysów i sołtysek – typy działań i sieci współpracy 186
7.1. Rola sołtysa „w działaniu" 186
7.2. Strategie przywództwa sołtysów i sołtysek 196
7.3. Aktywność sołtysów i sołtysek w opiniach innych aktorów lokalnych 199
7.4. Kapitał społeczny sołtysów i sołtysek 200
7.4.1. Sołtysi i sołtyski w lokalnych organizacjach 201
7.4.2. Sieci współpracy sołtysów i sołtysek 203
7.4.3. Procesy wzmacniania kapitału społecznego 206
7.5. Funkcja sołtysa a upodmiotowienie pań wiejskich 210
7.6. Podsumowanie 212
Zakończenie 215
Bibliografia 221
Indeks osobowy 235